Vroeger zette je iets op papier en als het dan, meteen of later, niet beviel, dan gooide je het weg. Het enige risico dat je daarbij liep was dat als je dat in een brief had gedaan en die brief had weggestuurd, de ontvanger ervoor zou kunnen kiezen je woorden te bewaren.
Toen kwam de luxe van de digitale wereld. Op je (DOS!-)scherm tikte je je hoofd leeg, veel sneller dan op papier, en daarna sjouwde je met floppy’s rond. Internet en e-mail: ineens kon je elkaar van alles toedichten zonder je luie krent op te tillen, nóg makkelijker. Toch: hoe digitaler de omgeving, hoe onmogelijker het werd om documenten echt weg te gooien. Ondanks dat schattige emmertje op je bureaublad dat zich Prullenbak noemt.
Weer een stap: de mobiele telefoon. [Een terzijde: ik wou er lang niet aan, want ‘op dat uurtje dat ik in de auto zit van/naar kantoor kan iedereen wel wachten, ze bellen me daarna maar’. Toen ik er een kocht zette ik het ding thuis dan ook categorisch uit. Het eerste exemplaar was een groot groen bakbeest. Een buurman vroeg of ik een veldtelefoon had aangeschaft. Ik ben trouwens inmiddels een paar telefoons verder – eigenlijk niet eens zo heel veel – maar heb nog steeds mijn oernummer!]
Goed, die telefoons werden op den duur fototoestellen en computers en berichtenmachines, waar je toevallig ook nog mee kon bellen. En daarmee waren prullenbakken verder uit het zicht dan ooit. Sociale podia zijn dol op delen. En die podia hebben een ijzersterk geheugen.
Maar nu is er dan Telegram. Dat wil zeggen, het was er al, maar met de overname van WhatsApp door Big Brother Facebook neemt het gebruik ervan ineens een vlucht. Omdat het verlangen naar prullenbakken groeit. Net als de behoefte aan een leven zonder digitale gluurders.
Telegram. De naam alleen al. Denk aan de tijd dat een geliefde je op die manier nog een persoonlijk, geheim bericht stuurde. Daar kon je nog weleens een stief uurtje op moeten wachten, maar naar analoge begrippen was dat al angstaanjagend snel. Telegram kan dat ook (maar dan zonder tussenkomst van een paard). En kan die berichten, als je dat wilt, ook voor je shredderen.
Oude tijden herleven. De postillon d’amour doet opnieuw zijn intrede. Ik zet vast mijn balkonramen open, wachtend op de duif met het geheime briefje aan zijn pootje. Ik pleit er dan wel voor dat we ook weer wat hoffelijk taalgebruik in ere herstellen. ‘Schoon Nimfelijn, ach kindje mijn, wat zoude ik al vercieren’ (Hooft).
De app is geïnstalleerd. Nu studeren op mijn telegrammatica.